Staw skokowy co to jest i jak leczyć?

Czym jest staw skokowy?

Staw skokowy jest elementem układu kostno-stawowego. Określa się go również mianem fundamentu ludzkiego ciała. Stanowi on połączenie kości podudzia ze stopą. Staw skokowy narażony jest na wszelkiej maści kontuje, gdyż ciężko pracuje podczas każdego wykonywanego kroku.

Budowa stawu skokowego

W budowie anatomicznej stawu skokowego dzieli się go na część dolną i górną. Staw skokowy dolny jest to połączenie kości skokowej z kością piętową i kością łódkowatą. Składa się on z komory przedniej i tylnej, które posiadają osobne torebki stawowe i więzadła, tworzące jedną całość. Co ciekawe, dolny staw skokowy ma aż 8 więzadeł. Z jego przedniej strony znajduje się więzadło rozdwojone, więzadło skokowo-łódkowe i więzadło piętowo-łódkowe podeszwowe. Jeżeli chodzi o tylną stronę, to tam obecne są więzadła skokowo- piętowe, czyli: tylne, przednie, przyśrodkowe, boczne i międzykostne. Funkcją stawu skokowego dolnego jest umożliwianie wykonywania ruchów odwracania i nawracania stopu, dzięki czemu jest ona w stanie dopasować się do nierównej powierzchni. Staw skokowy górny składa się z kości skokowej, strzałkowej i piszczelowej. Od zewnętrznej strony są one pokryte torebką stawową, w której to znajduje się specjalny płyn. Jego zadaniem jest nawilżenie powierzchni stawowych, ochraniając je przed zbyt szybkim zużyciem. Całą konstrukcję stawu skokowego dolnego stabilizują 4 więzadła umiejscowione po jego bocznych stronach (piętowo-strzałkowe, skokowo-strzałkowe tylne, skokowo-strzałkowe przednie, przyśrodkowe). Staw skokowy górny jest rodzajem stawu zawiasowego, który umożliwia ruchy grzbietowego oraz podeszwowego zginania stopy. Właśnie dzięki niemu jesteśmy w stanie podnosić stopę, ponadto jego rolą są również ruchy prostowania i pochylania podudzia (łydki).

Najczęstsze urazy stawu skokowego

Najczęściej dochodzi do skręcenia oraz uszkodzenia wiązadeł, o wiele rzadziej zwichnięć i złamań w obrębie stawu skokowego.

• skręcenie stawu skokowego - wymienia się 3 stopnie skręcenia stawu. I stopień polega na naciągnięciu wiązadeł i lekkiego pęknięcia w obszarze torebki stawowej. Delikatnie opuchnięty staw skokowy daje wówczas dolegliwości bólowe podczas dotykania więzadła strzałkowo-skokowego przedniego. W II stopniu skręcenia dochodzi do naderwania więzadeł i rozerwania torebki stawowej. Na nodze widoczny jest krwiak, opuchlizna jest o wiele większa, a pacjent odczuwa ból podczas dotykania obszaru więzadła strzałkowo-skokowego przedniego oraz więzadła strzałkowo-piętowego. Przez dotkliwy ból nie może on stanąć na skręconej nosze. W III stopni występuje duży obrzęk i znaczny ból, a więzadła są całkowicie rozerwane.

• zwichnięcie- następuje kiedy kości przemieszczą się względem siebie w niewłaściwy sposób, co skutkuje rozerwaniem torebki stawowej, a niekiedy też więzadeł. Do zwichnięcia dochodzi przez złe ustawienie stopu podczas chodzenia czy biegania. 

• złamanie stawu skokowego- może być to złamanie jednokostkowe, dwukostkowe albo trójkostkowe. W większości przypadków dochodzi do złamania kości goleni, a czasem następuje złamanie z przemieszczeniem. Ból stawu skokowego jest bardzo intensywny, tak samo jak zasinienie i opuchlizna stopy,

Jak wyleczyć staw skokowy?

Urazy stawu skokowego zawsze wymagają interwencji lekarskiej. Niezbędna okazuje się również późniejsza rehabilitacja kostki, dzięki czemu pacjent szybciej powróci do pełnej sprawności. Do lekarza trzeba się zgłosić zwłaszcza, jeśli nastąpi uraz skrętny stawu skokowego, jego złamanie tudzież zwichnięcie. Oczywiście, znane są domowe metody na urazy stawu skokowego, jednak dotyczą one jedynie skręcenia pierwszego stopnia i tak zwanego stłuczenia. Ulgę w skręceniu stawu skokowego przyniosą zwłaszcza zimne okłady lodem. Niezbędny jest też odpoczynek z wysoko uniesioną nogą. Dzięki temu, zmniejszy się obrzęk stopy, a krwiaki szybciej się zagoją. Czym usztywnić staw skokowy? Skręconą kostkę można usztywnić bandażem elastycznym. Warto też sięgnąć po leki przeciwbólowe. W przypadku poważniejszych skręceń niezbędne może okazać się leczenie operacyjne.

Złamanie stawu skokowego- jak je leczyć?

Złamanie, jest to przerwanie ciągłości kończyn. W jego przypadku niezbędna jest szybka interwencja lekarza, który złoży oraz unieruchomi uszkodzoną kość. Jeżeli dojdzie do złamania z przemieszczeniem, wówczas potrzebna jest operacja. Podczas niej dochodzi do odtworzenia stawu poprzez umieszczenie śrub albo metalowych płytek. Cały proces leczenia trwa ok 6 tygodni, a czasem nawet dłużej. W późniejszym etapie niezbędna jest też fizjoterapia.

Jak leczyć zwichnięcie stawu skokowego?

Zwichnięcia stawu skokowego wymaga szybkiego nastawienia, gdyż towarzyszący ucisk na naczynia tętnicze oraz nerwy, jak i zwiększone napięcia powłok skórnych mogą skutkować martwicą. Jeżeli doszło do zamkniętego zwichnięcia, wtedy lekarz nastawi staw w płytkiej sedacji albo znieczuleniu ogólnym, po czym przeprowadzi zabieg otwartej repozycji ze stabilizacją złamań przy użyciu płyt i śrub. Unieruchomienie kończyny trwa od 6 do 8 tygodni, a powrót do aktywności fizycznej trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. Wiele zależy od rodzaju urazu.

Skręcenie stawu skokowego - sposób leczenia

Leczenie skręconego stawu skokowego zależy w dużej mierze od rodzaju jego uszkodzenia. Jeżeli doszło do lekkiego urazy, najczęściej wystarczają okłady lodem i używanie bandaża elastycznego. W przypadku poważniejszych skręceń niezbędne jest założenie gipsu na okres 3 tygodni. Niekiedy lekarz decyduje się na przeprowadzenie zabiegu artroskopii, dzięki której możliwy jest szybszy powrót do zdrowia. Pierwsza pomoc polega na schłodzeniu miejsca, odciążeniu kończyny, uniesieniu jej go góry oraz zastosowaniu opatrunku uciskowego, czyli bandaża elastycznego stabilizującego staw.

Jak leczyć zapalenie stawu skokowego?

Oprócz urazów, staw skokowy narażony jest także na rozwój zapalenia. Leczenie go obejmuje przede wszystkim:

• odpoczynek i znaczne ograniczenie aktywności fizycznej,

• leczenie farmakologiczne- preparaty stosowane w leczeniu zależą od źródła dolegliwości. Jeżeli doszło do zakażenia bakteryjnego, wtedy stosuje się antybiotykoterapię. W przypadku zakażeń grzybiczych pacjent musi przyjmować leki przeciwgrzybiczne. Przy zakażeniach wirusowych są mu zalecane leki z grupy NLPZ. Jeżeli doszło do rozwoju reumatoidalnego zapalenia stawów, wtedy wykorzystuje się leki z grupy NLPZ oraz glikortykosteroidy,

• zabiegi z zakresu fizjoterapii,

• ćwiczenia na staw skokowy.

W jaki sposób można zadbać o zdrowie stawu skokowego?

Co jest dobre na staw skokowy? Oczywiście, najważniejszą kwestią są odpowiednie ćwiczenia. Polecane są zwłaszcza takie proste ćwiczenia, jak masaże na piłce tenisowej, krążenia stóp czy poruszanie palcami. Mobilny i sprawny staw skokowy jest niezwykle ważny dla odpowiedniej postawy. Pomaga też przeciwdziałań przykrym kontuzjom i upadkom. Aby zadbać o jego zdrowie, niezbędne jest też wygodne i stabilne obuwie. Odradzane są więc wysokie szpilki. Nie można też zapominać o codziennej rozgrzewce przed rozpoczęciem treningów.